09:00 - Ontvangst met koffie, thee en uitreiking congresmap

09:30 - Opening door dagvoorzitter
Ysbrand van der Werf, hoogleraar functionele anatomie bij Amsterdam UMC, neurowetenschapper, auteur 'Iedereen slaapt', voorzitter Nederlandse vereniging voor Slaap-Waak Onderzoek

• De functie van slaap
• Wat gebeurt er in onze hersenen als we slapen?
• Biologische klok - hoe wordt slaap geregeld?
• Veranderingen in slaap in relatie tot de leefijd

10:15 - Slaapstoornissen in de praktijk
Tom van Mierlo, kinderarts Ziekenhuis Gelderse Vallei

• Wanneer is er sprake van een onderliggende slaapstoornis?
• Prevalentie van slaapstoornissen bij jongeren: wat komt vaak voor en wat wil je niet missen in de diagnostiek van slaapproblemen en –stoornissen bij jongeren?
• Gedragsmatige oorzaken en lijdensdruk van jongeren met slaapproblemen en -stoornissen
• Afwegingen in de behandeling van slaapstoornissen bij jongeren: gedragsadviezen versus medicatie inzet

11:00 - Koffie- en theepauze

11:15 - Slaaphygiëne en slapeloosheid
Karin van Rijn, GZ-psycholoog en somnoloog binnen het expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde SEIN

• Wat is gezonde slaaphygiëne? Aandachtspunten en valkuilen
• Invloed van gamen, social media en overig beeldscherm gebruik in de slaapkwaliteit bij jongeren
• Wanneer is er sprake van insomnie? En wat zijn de gevolgen betreft cognitieve functionering bij jongeren?
• Wat zijn handvatten voor de behandeling met cognitieve gedragstherapie voor insomnie (CGT-I)

12:00  - Slaapproblematiek bij autisme en ADD/ADHD
Shalini Soechitram, kinder- en jeugdpsychiater en somnoloog Dr. Leo Kannerhuis, bestuurslid vereniging Kind & Slaap

• Wat is de relatie tussen slaapproblemen en autisme of ADHD/ADD?
• Impact van slaapproblemen op psychiatrische problematiek bij jongeren en adolescenten: aandachts-, emotieregulatie- en gedragsproblemen
• (Psycho-)farmacologische behandelmogelijkheden van slaapproblemen bij jongeren met autisme en ADD/ADHD.

12:45 - Wat betekent een slaapstoornis voor de patiënt?
Hanneke Weelink, moeder van narcolepsiepatiënt

• De zoektocht naar de diagnose en de behoefte aan begeleiding

13:00 - Afsluiting plenaire programma door de dagvoorzitter en aansluitend lunchpauze

14:00 - 16:00 In de middag kun je kiezen uit één van de onderstaande verdiepingssessies:

A- Chronotherapie bij slaap-waakritmestoornissen bij jongeren
Marijke Gordijn, chronobioloog, eigenaar Chrono@Work

Een extreem late slaapfase, ook wel vertraagde slaap-waakritmestoornis genoemd (DSWPD), komt vaak voor bij jongeren, waarbij het hoogste percentage gezien wordt bij jongeren rond 20 jaar. Naast deze stoornis vallen, onder de categorie ‘circadiane ritme slaap-waakstoornissen’ (CRSWD), ook andere slaap-waakritmestoornis die om een gepersonaliseerde chronotherapeutische aanpak vragen. De voorkeursbehandeling waarbij vooral lichtbehandeling (en donker), eventueel aangevuld met een juiste dosis melatonine, op de correcte tijd de toegepast moet worden. In deze workshop gaan we kennis opdoen om de CRSWD-jongeren te herkennen en hands-on een plan maken om jongeren met een vertraagde slaap-waakritme of non-24h -stoornis te behandelen of escaleren te voorkomen.

B- Psychotherapie bij slaapproblematiek
Karin Janssens, ontwikkelingspsycholoog en somnoloog binnen het Slaap-waakcentrum SEIN in Zwolle en secretaris van de Vereniging Kind&Slaap

Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een vorm van psychotherapie die cliënten leert om anders tegen problematische situaties aan te kijken en er anders mee om te gaan. Uit onderzoek blijkt dat CGT effectief is bij de behandeling voor chronische slapeloosheid/insomnie. De indrukken van de dag lopen door in de nacht en daarbij zullen de gevolgen van een slechte nachtrust weer invloed hebben op de volgende dag. Systematisch worden de onderliggende oorzaken en in standhoudende factoren van de klachten en het slaapprobleem inzichtelijk gemaakt, aangepakt en opgelost. Tijdens deze workshop leer je hoe je inzicht krijg in de samenhang van klachten en slaapproblemen bij jongeren. Je leert op een praktische manier hoe een behandeling met CGT-I eruitziet en welke oefeningen je met de cliënt kan doen om het slaapprobleem aan te pakken. Er wordt tevens aandacht besteed hoe je de client kunt motiveren tot gedragsverandering en hoe je de ouders kunt betrekken in de behandeling.

C- Slaapstoornissen bij psychiatrische (ontwikkelings-)stoornissen - de verdieping
Shalini Soechitram, kinder- en jeugdpsychiater en somnoloog Dr. Leo Kannerhuis, bestuurslid vereniging Kind & Slaap

Psychiatrische (ontwikkelings-)stoornissen en gedragsproblemen bij jongeren gaan vaak gepaard met een verstoorde slaap. Chronische slapeloosheid (insomnia) op jonge leeftijd leidt weer tot een verhoogd risico op depressie en andere psychiatrische ziekten. Bij psychische stoornissen is het moeilijk oorzaak en gevolg te onderscheiden. Wanneer richt jij je bij de behandeling primair op de psychiatrische stoornis en wanneer is het een slaapprobleem? Wat weten we over effectieve preventie en interventie? Tijdens deze interactieve sessie gaan we in op bovenstaande vragen en zoeken we gezamenlijk naar praktische handvatten om deze kennis in praktijk te brengen.

Voor alle sessies heb je de mogelijkheid eigen casuïstiek voor te leggen. Casuïstiek graag vooraf aanleveren via e.herraez@medilex.nl