'Wist je dat als iemand ‘blijdschap’ ervaart hij/zij op dat moment 31% productiever is?'

Als iemand blij is neemt de creativiteit, energie en zelfs IQ op dat moment toe. Dat komt omdat ‘de leergebieden’ in je hersenen aangaan door dopamine. Daarom is het ook belangrijk dat er gelachen wordt op de werkvloer. Dat geeft een boost. Jorg Damen legt enthousiast uit wat hem drijft als zelfstandig trainer en adviseur.

Door: Olaf Laurs

“Als ik zou moeten samenvatten wat mijn cursussen verbindt, dan is het bevlogenheid. Echt goed werk, echt goede zorg begint met bevlogen medewerkers. Als leidinggevende is het je taak om je medewerkers te faciliteren in hun werk, maar veel meer nog hen te stimuleren in wat hen drijft. Pas als je talenten goed koppelt aan organisatiedoelen, dan krijg je bevlogen mensen en goede zorg.” En hoe realiseer je dat dan als organisatie? “Een middagje teambuilding of een training is meestal niet genoeg. Blijvende gedragsverandering vraagt aandacht en onderhoud. Dat vergt tijd, immers, je hebt jaren gedaan om je huidige gedrag aan te leren. Maar het is mogelijk.”

Fases

“De eerste fase is bewustwording. Als je niet weet welk effect jouw gedrag heeft op een ander, waarom zou je het dan veranderen? De meeste mensen kunnen dat niet goed zelf - ze schatten zichzelf, en hun gedrag, verkeerd in. Maar ja – wie gaat er wat van zeggen? Ik hoor vaak “we spreken elkaar niet aan want het is bij ons niet veilig genoeg”, mijn antwoord is dan: “het is bij jullie niet veilig genoeg, OMDAT jullie elkaar niet aanspreken”. Juist als je elkaar aanspreekt, over slechte EN goede dingen, weet je wat je aan elkaar hebt en stijgt het vertrouwen en de sfeer.”

“Een ander ding waar het tussen veel collega’s fout gaat is iets dat mijn collega’s en ik emotie-management’ noemen. Mensen vergeten soms onderscheid te maken tussen feiten en emoties. Dat is ook lastig als je pislink bent op een collega die onveilig werkt. Ook in vergaderingen loopt het al snel uit op jij-bakken in dit soort situaties. Zinloos. Pas als de emoties zakken kun je het samen over de feiten hebben. Hoe krijg je nou iemand uit die boosheid en in de redelijkheid? ‘Zorgvuldig op de relatie en duidelijk op de inhoud’ zeggen we graag. Met een paar eenvoudige interventies kun je snel weer verder praten en iets opbouwen in plaats van slopen, want negatieve emoties zijn energiezuigers van het ergste soort. Loop je er te lang mee door, en je bent overspannen.”

“Dat brengt mij op mijn laatste onderwerp – het herkennen van je energiebronnen. Er is echt geen verpleegkundige of arts die in de zorg is gaan werken om allerhande formulieren in te vullen. Maar ook leerkrachten willen in beginsel gewoon voor de klas staan en jonge mensen iets leren. De meeste mensen weten prima wat zij leuk en minder leuk vinden aan hun werk, maar toch zie je dat ze, gedwongen of zelfs vrijwillig keuzes maken die hen steeds verder van die energiebronnen vandaan drijven.”

Actief en reactief reageren

“Het gekke is dat er vooral veel wordt geïnvesteerd in medewerkers zodra het ‘mis’ gaat. Medewerkers die burn-out of overspannen raken of medewerkers die slecht scoren op een bepaalde competentie. Dan werk je dus reactief. Het is veel effectiever om te investeren in zogenaamde energiebronnen en in talenten. Hierdoor verleg je de focus naar zaken die goed gaan. Je traint je hersenen als het ware om te scannen op positieve dingen en dat uit te bouwen. Daarom is iemand die blijdschap ervaart veel productiever.”

Aanspreekcultuur, gedragsverandering, emotie-management en het vinden van je energiebronnen in het werk, Jorg praat erover alsof je het allemaal zo kunt leren.

Of deelnemers ook wel eens sceptisch zijn? “Zeker. De meeste mensen die bij mij komen willen wel veranderen, maar zien nog niet hoe. Ook hebben ze onrealistische verwachtingen over het resultaat. Gedragsverandering gaat langzaam en werkt alleen als iemand zich ‘probleemeigenaar’ voelt. Daarom steek ik mijn trainingen zo praktisch mogelijk in. Testen wat er aan de hand is, de zaken opdelen in kleine stapjes, evalueren en blijven oefenen. Het heeft geen zin om een uitgebreide theoretische onderbouwing te geven als je mensen niet laat ervaren welk effect hun gedrag heeft. Pas als mensen weer concreet ‘ervaren’ dat ze invloed uit kunnen oefenen op een situatie durven ze het roer om te gooien.”

Jorg Damen is arbeids- en organisatiepsycholoog, trainer en adviseur en verzorgt meerdere cursussen bij Medilex.

Belangstelling voor het creëren van een aanspreekcultuur, basisvaardigheden in het leidinggeven aan zelfsturende teams of het (terug)vinden van de bevlogenheid bij u en uw collegae? Kijk dan voor een overzicht van Jorg's cursussen op https://www.medilex.nl/cursussen