“Het is essentieel dat wij als zorgverleners goed kunnen inschatten wat ouders écht nodig hebben.”

Nike Mencke is voormalig verloskundige, lactatiekundige IBCLC, mindfulness trainer en IMH-consulent. IMH Nederland, waar Nike lesgeeft, richt zich op het versterken van de ouder-kindrelatie en het ondersteunen van de sociaal-emotionele ontwikkeling van baby’s en jonge kinderen. In haar praktijk Room begeleidt ze samen met haar compagnon jaarlijks honderden ouders en baby’s die te maken hebben met onrust rond voeding en de start van het ouderschap.

In dit blog vertelt Nike over excessief huilen bij baby’s en waarom het cruciaal is dat zorgverleners snel en afgestemd hulp bieden.
Wanneer is er sprake van excessief huilen bij baby’s?

“Vroeger hadden we daar strenge regels voor”, vertelt Nike. “Toen had je de 3-3-3-regel: een baby die langer dan drie uur per dag huilt, minimaal drie dagen per week, en dat drie weken lang. Maar daar kijken we nu anders naar. Als ouders aangeven ‘we hebben er moeite mee’, dan is dat voor ons al een signaal. Bij deze ouders staat het huilen of de onrust van de baby de opbouw van de band met hun baby echt in de weg.”

Waarom rust cruciaal is voor de ouder-babyband
Wanneer het huilen of de onrust structureel wordt, kan dat de afstemming tussen ouder en kind beïnvloeden. “Ouders en baby’s bouwen een band op door herhaalde, dagelijkse interacties”, legt Nike uit. “Daarvoor heb je rust en tijd nodig. Als ouder moet je je kunnen inleven in je baby en denken: ik weet nog niet precies wat je nodig hebt, maar we komen er samen wel uit. Je moet jezelf kunnen kalmeren, én je baby.”
Maar als die rust ontbreekt, wordt het afstemmen moeilijker. “Het belemmert de inleving in de baby, en dan wordt het voor zowel ouder als kind een stuk minder prettig. Het hoeft allemaal niet perfect, maar bij langdurige onrust zie je dat het plezier in de interactie verdwijnt. Ze kunnen elkaar dan niet goed vinden, en dat kan een gevoel van eenzaamheid geven, voor de ouder én de baby. En dat is verdrietig, want eigenlijk verlangen ze juist naar contact met elkaar. Als dit te lang duurt, kan dit langdurige stressklachten geven bij zowel ouder als baby.”

Hoe mindfulness ouders helpt bij stress
“Als je veel stress ervaart, is het lastig om te voelen wat je nodig hebt, laat staan wat je baby nodig heeft.” Mindfulness kan dan helpen, vertelt Nike: “Het is een manier om begeleid te vertragen. Om op te merken: hoe gaat het met mij? Wat voel ik? Wat denk ik? En om daar op een vriendelijke manier naar te kijken, zonder oordeel. Je brengt steeds opnieuw je aandacht terug naar je ademhaling en je lichaam. Door de mindfulness leren ouders met meer rust naar hun baby te kijken en kunnen zo beter inschatten wat hun baby nodig heeft.”

Mindful zijn met je baby is iets dat je kunt oefenen tijdens bijvoorbeeld een groepsessie waarbij de baby’s meegaan. “Tijdens zo’n bijeenkomst gaan er ook baby’s huilen, en juist dan kunnen ouders oefenen. Je ziet tijdens zo’n sessie dat andere ouders het ook niet altijd makkelijk hebben. Dat geeft een stukje herkenning.”

Waarom aandacht voor excessief huilen zo belangrijk is
“Het is belangrijk dat we als zorgverleners excessief huilen bij baby’s serieus nemen om te voorkomen dat het escaleert”, benadrukt Nike. “Er zijn verschillende oorzaken voor het huilen: soms heeft de baby een trauma, is er al veel stress in het gezin aanwezig, is er een lichamelijke reden of soms is er gewoonweg geen oorzaak te vinden. Bij de meeste baby’s neemt het huilen na een aantal maanden ‘vanzelf’ af, maar niet altijd. Ouders kunnen dan echt hun grens bereiken. In sommige gevallen leidt dat tot situaties waarin ouders hun baby mishandelen uit onmacht of uitputting. Sommige ouders hebben al veelvuldig aan de bel getrokken en raken depressief of totaal psychisch ontregeld. Daarom is het essentieel dat wij als zorgverleners goed kunnen inschatten wat ouders en baby nodig hebben. Soms is een paar gesprekken met andere ouders al voldoende, soms moet er veel intensievere begeleiding komen. Dat vraagt om afstemming en samenwerking.”

Daarnaast ziet Nike ook een bredere verantwoordelijkheid voor de maatschappij. “Ik zou zo graag zien dat de druk op jonge ouders afneemt. Dat het niet allemaal maar leuk moet zijn en ook nog in één keer goed moet gaan. Als samenleving mogen we veel meer de verantwoordelijkheid voelen om ouders daarin te ondersteunen. Want uiteindelijk willen we toch allemaal dat baby’s een zachte landing krijgen.”

Cursus Excessief huilen bij baby’s
De cursus Excessief huilen bij baby’s focust zich op het vierde trimester. Verschillende zorgverleners kunnen de cursus volgen, zoals jeugdverpleegkundigen, lactatiekundigen, kinderartsen, logopedisten en fysiotherapeuten.

“Je bent als zorgverlener al snel geneigd om op je eigen eilandje te blijven. Maar pas als je samenkomt, merk je: hé, we zien eigenlijk dezelfde dingen, alleen we pakken het net anders aan. Hier kan je veel van leren.”

De kracht van de cursus zit volgens Nike in de uitgebreide informatie over het vierde trimester en het leggen van verbinding: “Ik hoop dat zorgverleners nog meer contact gaan leggen met elkaar in de regio. Dat er gesprekken ontstaan: hoe gaan we om met baby’s, wat hebben zij en hun ouders écht nodig? En hoe zorgen we ervoor dat ze snel en laagdrempelige begeleiding krijgen?”

Tijdens de cursus worden ook ervaringen van ouders gedeeld. “We hebben een ervaren moeder die twee baby’s had die excessief huilden. Zij heeft een aantal filmpjes gemaakt die we laten zien. Dat geeft een waardevolle inkijk in wat ouders meemaken, en waarom het zo belangrijk is dat wij als zorgverleners goed afgestemd en samen optreden.”

Schrijf je hier in voor de cursus in het najaar.